Sztuka ludowa

SONY DSC

Piękno natury przede wszystkim

Sztuka ludowa, to całokształt działalności artystycznej, którą kultywuje społeczność lokalna, szczególnie dotyczy to społeczności wiejskiej. Obok twórczości, którą nazywa się plastyką, do sztuki ludowej zalicza się muzykę, legendy, bajki i opowieści. Rozpamiętując sztukę ludową, nie można też zapomnieć o obrzędowości i zwyczajach, którymi nasycone jest społeczeństwo wiejskie. Nasza redakcja została zaproszona do Iłży leżącej w województwie mazowieckim, by na niecodziennym kiermaszu, spotkać się ze sztuką ludową, która tworzy społeczną kulturę tej miejscowości.

Dzieła sztuki

Wytwory sztuki ludowej, zawsze pełnią określoną funkcję w życiu wsi, a ich wartość artystyczna idzie w parze ze znaczeniem użytkowym. Podstawowymi wyrobami rękodzieła ludowego są tkaniny, hafty i koronki, a także i stroje ludowe wyroby kaletnicze, kowalskie i odlewnicze, wyploty ze słomy, wikliny i korzeni, galanteria drewniana, meble oraz wyroby garncarskie i ceramiczne.

W dziewiętnastym stuleciu

Od połowy XIX wieku zauważono, że polska wieś, sukcesywnie przestawała kultywować sztukę ludową, przejmując sukcesywnie wzorce miejskie. W przeszłości w obronie polskiej sztuki ludowej stawał Cyprian Kamil Norwid, głoszący konieczność podniesienia sztuki ludowej do rangi sztuki narodowej. Zaś Witkacy, chciał stworzyć sztukę narodową opartą na stylu zakopiańskim. Stanisław Wyspiański natomiast, sięgał do wątków iście piastowskich, które w rzeczy samej stanowiły i stanowią solidny korzeń naszej kulturowości.

Okres PRL

W okresie Polski Ludowej, nastąpił rozkwit i moda na sztukę ludową, a dla ówczesnej władzy stała się ona sztuką priorytetową i została otoczona szczególną opieką. Na sztuce ludowej opierało się wzornictwo powstałego w 1950 roku Instytutu Wzornictwa Przemysłowego. Na pograniczu sztuki ludowej tworzyli malarze prymitywiści. Wśród nich najbardziej znani to Nikifor Krynicki i Teofil Ociepka.

Od zawsze ….

Dawniej podobnie jak i teraz, sztuka ludowa zaspokajała niemal wszystkie potrzeby ludności wiejskiej, począwszy od kultu i religii, na codziennych sprzętach i stroju kończąc. Obecnie rozwija się najbardziej rzeźba w drewnie, malarstwo oraz tkanina dekoracyjna.

Nasza redakcja dziękuje za zaproszenie do Iłży, by móc tam podziwiać walory prezentowanej sztuki ludowej.

Ewa Michałowska -Walkiewicz