Po latach zaborów
W roku 1918, po 123 latach zaborów, święto to zostało ustanowione w 1937 roku. Jak nie trudno się domyśleć, w roku wybuchu II wojny światowej, nie było ono obchodzone, jednak było ono w sercach prawdziwych patriotów. Święto to, przywrócono w czasie transformacji systemowej, czyli inaczej mówiąc w roku 1989, czyli z chwilą upadku w Polsce komunizmu. Dla szczególnego podkreślenia znaczenia tego święta, dzień 11 listopada, jest dniem wolnym od pracy.
Niepodległość dla Polski
Odzyskiwanie przez Polskę niepodległości, jak podają nam różne źródła historyczne, było sukcesywnym procesem. Dzień niepodległości, który przypadł na 11 listopada, uzasadnić można zbiegiem różnych wydarzeń w Polsce. Związane były one, z momentem zakończenia 1 wojny światowej oraz dzięki zawarciu rozejmu w Compiegne w dniu 11 listopada, który definitywnie pieczętował ostateczną klęskę Niemiec. Dzień wcześniej, jak nam wiadomo, przybył do Warszawy z więzienia w twierdzy w Magdeburgu, Józef Piłsudski. Z tego też powodu kraj nasz ogarnęła wielka euforia,
Wolność i Suwerenność
Po 123 latach naszej polskiej poniewierki, na usta Polaków wkradły się takie słowa, jak Wolność! Niepodległość! Zjednoczenie! Własne państwo! Na zawsze! Chaos precz? Cztery pokolenia Polaków, do roku 1918 nadaremnie na tę chwilę czekały. W latach 1919–1936, rocznice odzyskania niepodległości świętowano w Warszawie jako uroczystości o charakterze wojskowym. Organizowano je w pierwszą niedzielę po 11 listopada. W 1919 roku, nie było sprzyjającej sytuacji by uczcić dzień odzyskania niepodległości, ponieważ trwały jeszcze wojny o granice Rzeczypospolitej.
Rok 1920
Pierwszy raz w pełni uroczyście upamiętniono odzyskanie niepodległości, w dniu 14 listopada 1920 roku. Tego dnia, uhonorowano Józefa Piłsudskiego jako zwycięskiego Wodza Naczelnego w wojnie polsko-bolszewickiej, wręczając mu buławę marszałkowską. Po tak zwanym przewrocie majowym, który miał miejsce w roku 1926, obchody kolejnych rocznic niepodległości, były uroczystościami ściśle wojskowymi. W tym dniu, na placu Saskim w Warszawie Piłsudski dokonywał przeglądu pododdziałów, a następnie odbierał defiladę.
Plac Marszałka Piłsudskiego
W 1928 roku, plac Saski w stolicy naszego kraju, nazwano placem marszałka Piłsudskiego. Rozporządzeniem Prezydenta Polski, z dnia 29 października 1930 roku, dla osób zasłużonych dla niepodległości Polski, odłsonięto symboliczny pomnik Lotnika w Warszawie. Do czasu wybuchu II wojny światowej, obchody państwowe uświetniono także odsłonięciem pomnika generała Józefa Sowińskiego, bohatera powstania listopadowego,
Okres II wojny
Organizatorzy przygotowywanych konspiracyjnie obchodów rocznicy 11 listopada w czasie II wojny światowej, w ramach małego sabotażu byli narażeni na represje. Jednak mimo tego wszystkiego, pamięć o Święcie Niepodległości starano się za wszelką cenę podsycać. W dniach poprzedzających 11 listopada, na murach, ogrodzeniach, płytach chodnikowych pojawiały się afisze i napisy takie jak „Polska żyje”, „Polska zwycięży”, „Polska walczy”, „Jeszcze Polska nie zginęła”. Od 1942 roku, w miejscach widocznych polskich miast, pojawił się znak Polski Walczącej, którego pomysłodawczynią była Anna Smoleńska. Niejednokrotnie, pomniki i miejsca znaczące dla narodowej pamięci, przystrajano biało-czerwonymi kwiatami i proporczykami, a niekiedy wieszano też flagę narodową.
Rok 1044
Gdy od roku 1944 w Polsce zaczęto obchodzić święto Odrodzenia Polski w dniu 22 lipca, zniesiono Święto Niepodległości. W okresie komunizmu, obchody rocznicy odzyskania niepodległości w dniu 11 listopada, organizowane były nielegalnie przez środowiska niepodległościowe, piłsudczykowskie i patriotyczne. Organizatorzy i uczestnicy uroczystości niepodległościowych, często byli represjonowani przez ówczesne władze państwowe. Wyjątek stanowiły lata 1980–1981, kiedy za sprawą działalności ZZ Solidarność, przywrócono Świętu Niepodległości obchodzone w dniu 11 listopada i zostało ono przywrócone przez Sejm Polski w roku 1989.
Od tego momentu, żaden Polak nie powinien zapomnieć o wywieszeniu w oknie naszej drogiej biało- czerwonej w Dniu Niepodległości.
Pomnik Marszałka Józefa Piłsudskiego w Sulejówku
Ewa Michałowska – Walkiewicz
[email protected]