Dzień Zwycięstwa

 

Bezwarunkowa kapitulacja Niemiec
Jak podaje Encyklopedia PWN, w dniu 7 maja 1945 roku, Niemcy w głównej kwaterze Alianckich Sił Ekspedycyjnych generała Eisenhowera, która znajdowała się we Francji, skapitulowały przed przedstawicielami armii USA i Wspólnoty Brytyjskiej. Ze strony toczących wojnę z Niemcami sił alianckich, podpisał się generał Walter Bedell Smith jako przedstawiciel Naczelnego Dowódcy Wojsk Ekspedycyjnych, zaś jako drugi, pod aktem niemieckiej kapitulacji podpis swój złożył generał rosyjskiej artylerii Iwan Susłopanow. Niemcy także traktowani byli jako Europejczycy, zatem i oni złożyli swe podpisy pod aktem bezwarunkowej ich kapitulacji. Zatem ze strony niemieckiej złożyli swoje podpisy generał Alfred Jodl, jako szef Sztabu Dowodzenia Wehrmachtu III Rzeszy, a także swój podpis złożył generał Wilhelm Oxenius, wraz z generałem Hansem von Friedeburgem. Francuski generał Franquis Sewez, był podczas uroczystości podpisywania aktu kapitulacji Niemiec świadkiem, nie stroną, mimo iż wspomniana uroczystość miała miejsce w jego kraju.

Definitywne żądania Stalina
W zaistniałej sytuacji, Józef Stalin zażądał, by na akcie kapitulacji Niemiec, widniał podpis jego marszałka Żukowa. Zatem według jego roszczeń, w dniu 8 maja 1945 roku, a według czasu moskiewskiego już w dniu 9 maja, w kwaterze marszałka Gieorgija Żukowa, znajdującej się w gmachu szkoły saperów w Berlinie, powtórzono podpisanie bezwarunkowej kapitulacji Niemiec, przed przedstawicielami trzech mocarstw ZSRR, USA i Wielkiej Brytanii. Obecni byli wówczas generał Carl Spaatz z USA, brytyjski marszałek lotnictwa Arthur Tedder oraz rosyjski marszałek Gieorgij Żukow. W wielu źródłach historycznych, podaje się tylko Gieorgija Żukowa, jako jedynego składającego swój podpis na wspomnianym akcie, pomijając Iwana Susłopanowa

Francuskie postanowienie
Na uroczystość podpisywania aktu kapitulacji Niemeic, francuski generał Charles de Gaulle wysłał swojego przedstawiciela, w osobie generała sił lądowych Jeana de Lattre de Tassignyego. Zagroził on samobójstwem, gdyby odmówiono mu prawa do podpisania wspomnianego dokumentu oraz wywieszenia francuskiej flagi. Strona niemiecka tak skomentowała żądania Francuzów. …De Gaulle, powinien złożyć podpis po obu stronach aktu kapitulacji. Powinien on podpisać się po stronie zwycięzców jak i zwyciężonych….

Niemieckie pełnomocnictwa
Podczas podpisywaniu drugiej kapitulacji, delegaci niemieccy, przedłożyli aliantom stosowne pełnomocnictwa otrzymane od Naczelnego Dowódcy Wehrmachtu, wielkiego admirała Karla Dönitza. Fakt ten, ewidentnie miał za zadanie zakończenie II wojny światowej, wypowiedzianej przez stronę niemiecką.

Pamiętamy
– Wraz z kolegą Julkiem, byłem aktorem amatorskiego teatrzyku przedwojennego Zawisza w Puławach. Wystawialiśmy często na naszych teatralnych deskach sztuki Fredry, ale zdarzało się, że i Moilera czy Shakespeara. Gdy wybuchła wojna, czar naszych występów szybko prysnął, a my trafiliśmy do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Zimą w baraku była minusowa temperatura, zaś w lato, dochodziła ona do pięćdziesięciu stopni. Bicie nas batogami po głowie, biegi bez ubrania na kilkunastostopniowym mrozie spowodowały, że na Dzień Zwycięstwa czekaliśmy z utęsknieniem. Gdy do naszego obozu pewnego majowego ranka 1945 roku, weszli Rosjanie, nie wiedzieliśmy czy aby nas wyswobodzić, czy powtórzy się dzień 17 września 1939 roku. Gdy oznajmili nam oni, że Niemcy podpisały akt kapitulacji, szaleliśmy ze szczęścia. Tego nie potrafię opisać radość, szczęście, sens dalszego życia to chyba czułem tego dnia- relacjonuje Jan Banaś.

Warto jest, wspomnieć tych, którzy oddali swoje życie na frontach tej znienawidzonej przez wszystkich wojny, abyśmy my mogli cieszyć się z wolnej ojczyzny.

Ewa Michałowska – Walkiewicz
[email protected]