Boże Narodzenie (Rożdiestwo Christowo)

01-07 -2019

Rok liturgiczny w Kościele prawosławnym opiera się na 12 głównych świętach. „Świętem świąt” nazywają prawosławni Paschę, czyli Wielkanoc (nie jest wliczana do 12 świąt głównych). Święta prawosławne w wielu miejscach zbiegają z tradycją Kościoła łacińskiego. Rozbieżności w dacie obchodów niektórych świąt wynikają z użycia innych kalendarzy: juliańskiego (stary styl) i gregoriańskiego (nowy styl), różnicych się aktualnie o 13 dni.

W Ewangeliach nie występuje data narodzin Jezusa Chrystusa. Dzień 7 stycznia (25 grudnia wg starego stylu) wybrano nie na podstawie informacji biblijnych, lecz ze względu na rzymskie święta, które obchodzono pod koniec roku, kiedy to na półkuli północnej następuje przesilenie zimowe. Urządzano wtedy Saturnalia (ku czci Saturna – boga rolnictwa) oraz połączone święta dwóch bóstw słońca: rzymskiego Sola i perskiego Mitry. Narodziny obu bogów świętowano właśnie tego dnia, na który to dzień według kalendarza juliańskiego przypadało przesilenie zimowe.
Te pogańskie święta zaczęto „chrystianizować” w roku 350 gdy papież Juliusz I ogłosił 25 grudnia dniem narodzin Chrystusa. Obchody Bożego Narodzenia stopniowo wzbogacały się o inne obrzędy związane z przesileniem lub je zastępowały.

Zgodnie z kalendarzem juliańskim grekokatolicy i prawosławni w niedzielę, 6 stycznia, zasiądą do wieczerzy wigilijnej. Wierni obrządków wschodnich składając sobie życzenia, zamiast opłatkiem, przełamują się prosforą – to pszenny chleb, często w Wigilię spożywany z miodem. Na stołach jest 12 postnych potraw, z których Każda coś symbolizuje: kutia to bogactwo, a barszcz to dobrobyt. Są też na stołach ryby, pierogi a u Łemków zupy na zakwasie owsianym – kisełyci. 

Po wieczerzy cerkwiach odbywają się liturgie o nazwie Wielkie Powieczerze (Wełykie Poweczerje). W jej trakcie odczytywane jest m.in. proroctwo Izajasza o narodzinach Zbawiciela.

W nocy z wigilii na dzień Bożego Narodzenia rozpoczyna się uroczysta msza zwana Pasterką. Następny dzień jest dniem Bożego Narodzenia, a drugi dzień świąt obchodzony jest na pamiątkę św. Szczepana, pierwszego męczennika za wiarę chrześcijańską. Kolorem liturgicznym w okresie Bożego Narodzenia jest kolor biały.

Większość symboli Bożego Narodzenia ma swoje źródło w wierzeniach pogańskich. Choinka od wieków była podczas przeróżnych świąt obwieszana świecidełkami. Ostrokrzew służył Celtom do obłaskawiania chochlików, a jemioła do praktyk okultystycznych.

Większość rodzin obchodzi to święto w gronie rodzinnym, wśród krewnych.

http://swieta.dubicze.com/01-07-podlasie-cerkiew-rozdiestwo-christowo-boze-narodzenie.php
http://swieta.dubicze.com/